Karbon Çelikleri
Karbon çelikleri, günümüzde dünya çelik üretiminin oldukça yaygın bir şekilde kullanılmaktadır. İçeriğinde mangan, kükürt, silisyum ve fosfor bulunmaktadır. Ortaya çıkacak olan ürün karbon oranına bağlı olarak farklılaşmaktadır. İçinde yüksek oranda bulunması halinde sertlik, çekme ve akma direnci gibi değerlerinde artış gözlemlenmektedir. Ancak darbelere karşı dayanıklılık ve süneklik özelliklerinde azalma meydana gelmektedir. Ayrıyeten en bilindik karbon çeliği 1040 imalat çeliğidir.
1040 İmalat Çeliği
1040 imalat çeliğinin kimyasal analizini aşağıdaki tablo da bulabilirsiniz.
AISI | AFNOR NORM | DIN | EURO NORM |
1040 | XC38 | Ck 38 | 2C 35 |
Element | Minumum Değer | Maksimum Değer | Yaklaşık Değer |
Component | Minumum Value | Maximum Value | Approximate value |
C | 0,3500 | 0,4000 | 0,37 |
Mn | 0,5000 | 0,7000 | 0,61 |
P | 0,0000 | 0,0350 | 0,02 |
S | 0,0000 | 0,0350 | 0,02 |
Si | 0,3500 | 0,5000 | 0,37 |
N | 0,0000 | 0,0070 | 0,00 |
Karbon çeliklerinin kaynak yapılabilme özellikleri az karbonlu çeliklere göre düşüktür. Zira kaynak sırasında ortaya gelen denetimsiz ısıl etkiler çeliğin yapısal değişiminin de denetimsiz olmasına sebebiyet verir. Ek olarak plastik şekil verilebilme ihtimali de düşmektedir.
Karbon Miktarına Göre Çeliklerin Gruplandırılması
Temel olarak 3 ayrı grupta değerlendirilmektedir.
· Düşük Karbonlu çelikler: En fazla %0,20 karbon içeriğine sahip çeşitleri kapsamaktadır. Bu nedenle ısıl işleme tabi tutulsa dahi istenen sertliği vermeyebilmektedir. Diğer sertleştirme tekniklerine başvurularak bu durum bir nebze düzeltilmektedir.
· Orta Karbonlu çelikler: Diğer türlerin aksine bünyesinde %0,20-0,60 aralığında karbon bulunur. Düşü olan versiyona göre sertleştirilme işleminde daha iyi sonuç verir. Kaynaklanabilme kapasiteleri görece daha düşüktür.
· Yüksek Karbonlu çelikler: Çelik içinde %0,60 üzeri karbon olması halinde bu sınıfa dahil edilmektedir. İşlenebilirliği diğer iki türe nazaran daha azdır.
Karbon Çeliklerin Kullanıldığı Alanlar
Gündelik yaşantımızda pek çok karbon çelikli malzemeye ihtiyaç duymaktayız. Yoğun olarak hangi alanlarda kullanıldığı bilgisine aşağıdan ulaşabilirsiniz.
· Makine parçaları, cıvata, somun, dingil, gemi şaftları, dişli çark ve yük kancasında.
· Kazma, kürek ve testere benzeri aletlerde.
· Makaslar, yaylar, zımbalar, greyder bıçaklarında
· Makine parçası üretiminde ve mukavemet istenen alanlarda.
· İnşaat sektöründeki projeleri, sanayi ve yapı oluşturma aşamalarında.